GARAGARDOA EKOIZTEN: Hartzidura (Ontzi zilindrokonikoetan)

“Garagardoa ekoizten”-eko aurreko atal batetan hartzidura emateko bi teknologia desberdin bereizi ditzakegula esan zen (modu orokorrean eta Lambic garagardoak egiteko erabiltzen den hartzidura mota alde batera utzita): Ontzi irekietan eta ontzi zilindrokonikoetan.
Gaurkoan, bigarrenari buruz arituko gara.

Garagardogintza sektorean hartzidura emateko gehien zabaldua dagoen teknologia da ontzi zilindrikoena, eta honetaz gain, iada teknologi egokiena dela onartua dago unibertsalki. Nathanen diseinu baten garapen zuzena da ontzi zilindrokonikoaren diseinua.

Ontzi mota hauek normalean altzairu erdoilgaitza eta karbonoaz estalitako altzairuzkoak dira.

Hartzidura prozesuan beroa sortzen denez, zona desberdinez osaturiko hozketa sistema bat izaten dute:

     Ontzi zilindrokonikoak

– Zati konikoan: Hozketa sistema bat derrigorrezkoa da tenperatura erregulatu ahal izateko.

– Zati zilindrikoan: Bat, bi, hiru edo zona gehiagoz osaturiko hozketa sistema.

Propilengikola kontzetrazio jakin batetan izan ohi da erabiltzen den errefrigerantea.

Teknologia mota honen abantaila batzuk ontzi irekiekin alderatuz hurrengoak lirateke:

 – Legamiaberrerabili ahal izateko bilketaren erraztea.
 – Lan operazioenflexibilitate eta bizkortasun handiagoa.
 – Garagardo galeragutxiago eta oxigeno disolbaketa txikiagoa.
 – Garbiketaerrazten da eta CIP bidezko garbiketa ahalbidetzen du.
 – Tenperaturarenerregulazio eta automatizazio on bat egiteko aukera.
 – etab.
Azken finean, teknologia mota honekin lan kostuak gutxitu eta garagardoaren kalitatea bermatzen da.

GARAGARDOA EKOIZTEN: Hartzidura (Ontzi irekietan)

“Garagardoa ekoizten”-eko azkeneko atalean hartzidura emateko bi teknologia desberdin bereizi ditzakegula esan zen (modu orokorrean eta Lambic garagardoak egiteko erabiltzen den hartzidura mota alde batera utzita).

 

Gaur egun, nahiz eta gutxiengoa izan, badira ontzi irekietan hartzidura egiten duten enpresak, eta ondoren, heltze prozesua beste ontzi batzuetan egiten dutena. Lan egiteko modu honi “hartzidura eta heltze klasikoa” esaten zaio, ontzi zilindrokonikoak asmatu arte gehien zabaldua zegoen teknologia baitzen.

“Hartzidura klasikoa” ontzi irikietan egiten da eta haltzairu herdoilgaitzez eginak izan ohi dira, baina aluminio, hormigoi eta egurrezkoak ere erabili izan dira garai batean. Argazkietan ontzi irekiak ikusgai:

Behin legamia gehituta, lehenengo honen ugalketa ematen da (legami kopurua handituz), garagardoan dauden osagai eta oxigenoaz balitatuz. Oxigenoa agortu denean, hartzidura bera ematen da, garagardoan dagoen azukrea gutxinaka alkohol eta CO2-an bilakatuz. Prozesu honek beroa sortzen du, eta hartzidura tenperatura berean eman dadin, ontziak nolabait hoztu behar dira.

Hozketa hau ontziek duten atorra hotz emaile baten bitartez ematen da (ura izanik likido hoztailea), baina garai batean hartzidura gela osoa ere hozten zuten tenperatura kontrolatzeko.

Ontzi mota hauek gero eta gutxiago erabiltzen dira , gaurkoan komentatuko ez ditugun desabantaila batzuk direla eta.

Behin hartzidura bukatzen denean, garagardoa heltze ontzi horizontaletara pasa ohi da.

GARAGARDOA EKOIZTEN: Hartzidura

Garagardoaren ekoizpen prozesuan, behin muztioa hoztu dugunean, hartzidura izeneko prozesua hasten da.

Hartzidura, muztioan dauden azukre molekulak alkohol eta CO2-an bihurtzen dituen prozesu anaerobikoari esaten zaio. Legamia da hartzidura alkoholiko hau burutzen duen mikroorganismoa, beroa ere sortuz prozesu honetan.

Prozesu honetan, muztioaren azukre molekulez gain, muztioko sustantzia gehiagok hartzen dute parte, legamiak metabolizatu eta berriz garagardora beste konposatu mota batzu bezala kanporatuz (esterrak, aldeidoak, zetonak…), garagardoaren nortasunean zuzeneko eragina izanik.

Bi hartzidura mota nagusi bereizi ditzakegu: Azaleko hartzidura eta oineko hartzidura.

Lehenengoak 4 bat egun irauten ditu (betiere jatorrizko dentsitatearen arabera) eta tenperatura altuagoetan (15-25 ºC) bitartean ematen da (Saccharomyces cerevisiae legamia erabiltzen da).

Bigarrengoak 7 egun irauten ditu (5-15 ºC bitartean ematen delarik). Saccharomyces carlsbergensis.

Makinaria desberdina erabiltzeko aukera dago, depositu irekiak edo zilindrokonikoak, baino beste egun batean sakonduko dugu gehiago honetan.

 

GARAGARDOA EKOIZTEN: Muztio hozketa

Trub-aren banantzearen ondorengo pausua garagardo ekoizpen prozesuan muztioaren hozketa da. Une honetan muztioa 90 ºC inguruan egongo da, eta hurrengo pausua hartzidura egingo duen legamia gehitzea izango denez, beharrezkoa izango da tenperatura hau legamiak onartzen duen batetaraino jaistea.

Hozketa hau xaflazko bero trukatzaile baten bitartez egin ohi da. Honek elkarren ondoan eta egitura itxi bat osatzen duten xafla ugari ditu, non muztioa 90 ºC tan sartzen den eta ur hotzarekin baina zuzeneko kontaturik izan gabe (ur hotzak xaflaren pareta baten aldean dago eta muztioa beste aldean) hozten dena.

Xaflazko bero trukatzailea (Kolonia, Alemania)      

 Muztioa hartzidura ontzietara 10 ºC inguruan joango da oineko hartziduraz ekoizturiko garagardoen kasuan eta 18ºC inguruan azaleko hartziduraz ekoizturikoen kasuan.