1422. urtean eratu ziren Europa iparraldeko herrialdeetan egoitza propioa zuten lehenengo garagardogileen sindikatuak.
Garai honetan Alemania iada “per capita” kontsumo altuena zuten herrialdeen artean zegoen. Martin Luther erreformistak honakoa idatzi omen zuen: “Alemania osoa dago mozkorkeriaz deabrututa; honen aurka predikatzen dugu baina gutxi aurreratzen da. Gaiztakeriak bere sustraiak oso sakonak ditu. Herrialde bakoitzak bere aingeru bihurria du eta deabru alemaniarra edaria da”.
 |
| Martin Luther |
Bitxia bada ere, 1525. urtean Luther Catalina de Bora izeneko emakume batekin ezkondu zen, nor bere konbentuan garagardo ekoizle bezala aritzen zen lanean.
Argazkia: Scan by Carol Gerten-Jackson